Terug naar de kaart van Europa

Bosbranden

Invloed klimaatverandering al merkbaar

De zomer van 2003 was in heel Europa extreme droog en heet. Deze omstandigheden leidden tot bosbranden van Portugal tot Ierland en Finland. In total ging in Europa 650.000 hectare bos in vlammen op. Portugal werd het zwaarst getroffen met een verlies van 390.146 hectare, ongeveer 5,6 % van zijn totale areaal bos, en een schade van meer dan 1 miljard euro. Spanje was nummer 2 met een verlies van 127.525 hectare. In de periode 1980-2004 hebben bosbranden in Portugal in totaal meer dan 2,7 miljoen hectare bos verwoest.

Volgens onderzoek zijn het jaarlijkse aantal bosbranden en de omvang van de branden in Spanje in de periode van 1968 tot 1994 toegenomen, en is deze toename te wijten aan de klimaatverandering. Ook andere factoren, zoals menselijke activiteiten en het ophopen van brandhout in de bossen, hebben waarschijnlijk aan deze toename bijgedragen.

Energie

Minder waterkracht, meer zonne- en windenergie

Klimaatverandering leidt in het Iberisch schiereiland waarschijnlijk tot minder neerslag, meer verdamping en dus lagere rivierafvoeren gedurende een groot deel van het jaar. De hoeveelheid elektriciteit die, bijvoorbeeld, door de huidige Spaanse waterkrachtcentrales kan worden opgewekt zal daardoor aan het eind van deze eeuw naar verwachting met meer dan 25% zijn afgenomen. Andere landen waar het vermogen om elektriciteit uit waterkracht te produceren waarschijnlijk ook sterk zal afnemen, zijn Portugal, Oekraïne, Bulgarije en Turkije.

De capaciteit voor het opwekken van elektriciteit met waterkracht is in Portugal in 2007 sterk vergroot met de oplevering van het grootste stuwmeer van Europa in de regio Alentejo. Achter een dam in de rivier Guadiana is een 250 km2 groot meer ontstaan in de droogste en heetste regio van Portugal. Het klimaat en het ontbreken van voldoende infrastructuur hebben de economische ontwikkeling van dit gebied geremd en gezorgd voor een isolement ten opzichte van de nationale en Europese economie. Het stuwmeer moet hier verandering in brengen met niet alleen een grote waterkrachtcentrale maar ook kansen voor, onder meer, irrigatie in de landbouw.

Portugal is sterk afhankelijk van waterkracht voor het halen van de doelstelling om in 2010 minstens 39% van zijn elektriciteitsverbruik duurzaam op te wekken. In 2007 droeg waterkracht voor 58,9% bij aan de totale duurzame elektriciteitsproductie in Portugal. In de toekomst lijken de omstandigheden voor het opwekken van elektriciteit uit waterkracht in Spanje en Portugal echter te verslechteren. Daar staan kansen tegenover voor zonne- en windenergie, energie uit biomassa en geothermische energie.